Bồ tát Địa Tạng là một vị Bồ tát đại từ đại bi thệ nguyện độ thế rất rộng lớn. Ngài là giáo chủ của cõi U Minh. Địa là đất, Tạng là trùm chứa. Bồ tát có lập đại nguyện tế độ tất cả chúng sinh cũng như đất là nơi nương tựa cho muôn sự muôn vật nên gọi là Địa. Cũng có người lý giải nghĩa của chữ “Địa” nương theo Kinh Địa Tạng có viết: “U Minh Giáo Chủ Bổn Tôn Địa Tạng Bồ tát Ma Ha Tát”. Vì cách sử dụng từ ngữ trong kinh điển hết sức sát nghĩa và rõ ràng nên “Bổn” là Bổn tâm, “Tôn” là tôn quý, “Địa” là tâm địa, “Tạng” là Như Lai tạng. Như vậy, chỉ có Bổn tâm mới là tôn quý nhất, đó là kho Như Lai tạng tâm địa. Chỉ có Bổn tâm mới làm chủ được cõi u minh, tức là làm chủ cõi địa ngục tham – sân – si của chính mình.

Hình tượng Bồ tát Địa Tạng

Hình tượng Bồ tát Địa Tạng trong tư thế ngồi là một vị Bồ tát với vầng hào quang trên đầu, đầu đội mão tỳ lư, ngồi trên tòa sen do Đề Thính đỡ trên tòa sen. Tùy khí của ngài chính là viên ngọc Như Ý mà ngài thường cầm nơi tay trái tượng trưng cho ánh sáng xua tan bóng đêm, còn tay phải cầm tích trượng để mở cửa địa ngục. Một số tranh tượng ở Việt Nam và Trung Quốc có khắc họa hình ảnh Bồ tát Địa Tạng đội mũ thất Phật và mặc áo cà sa đỏ.

Hình tượng Bồ tát Địa Tạng trong tư thế đứng: mình đắp áo cà-sa, tay phải cầm tích trượng, tay trái cầm hạt châu như ý, hiện tướng một vị Tỳ kheo Tăng đứng trên tòa sen báu.

Hình tượng Bồ tát Địa Tạng được tôn dựng trong các chùa, tháp thờ tro cốt, hương linh ở các tự viện, với mong muốn rằng Bồ tát Địa Tạng có thể dẫn dắt hương linh của chúng ta thoát khỏi chốn u đồ tối tăm, về với ánh sáng Phật pháp; thoát khỏi khổ đau luân hồi sinh tử.

Ý nghĩa của Địa Tạng Vương Bồ Tát

Địa Tạng Vương là một vị bồ tát có hạnh nguyện cao cả. Biết rằng chúng sinh có nhiều người sa chân vào chốn lầm than nên Ngài nguyện xin xuống địa ngục để cứu vớt chúng sinh. Ngài thề rằng khi nào địa ngục còn có người khổ đau thì ngài vẫn sẽ còn là Bồ Tát chưa thể đắc quả lên vị Phật “Địa ngục vị không, Thệ bất thành Phật, Chúng sinh tận độ, Phương chứng bồ đề”.

Tượng thờ Địa Tạng Vương Bồ Tát luôn được chạm khắc theo cùng một quy tắc. Vì bản nguyên vi bồ tát này là cứu thoát chúng sinh ra khỏi bề khổ của địa ngục, nên hình ảnh của Địa Tạng Vương Bồ Tát là người xuất gia, luôn ở trong tư thế mặc pháp phục, mình khoác hồng y có khóa y chỉnh tề. Đầu đội mão tỳ lư, tay cầm Tích trượng có 6 vòng tượng trưng cho lục đạo luân hồi.

Tay cầm Tích trượng mang ý nghĩa rằng Ngài dùng pháp thập nhị nhân duyên cảnh tỉnh chúng sinh. Nếu muốn thấy rõ lý nhân duyên phải có ánh sáng trí tuệ. Theo Đạo Phật, chúng sinh trầm luân mãi trong vòng tròn luân hồi bởi không có ánh sáng trí tuệ nên mãi không nhìn rõ lý nhân duyên. Biểu thị của trí tuệ chính là viên minh châu soi sáng được cầm trên tay của Địa Tạng Vương Bồ Tát. Minh châu có thể phát sáng, soi đường cho bồ tát vào cõi u linh tăm tối để cứu vớt chúng sinh.

Lợi ích khi thờ tượng ngài Địa Tạng Vương Bồ Tát

Oai đức, công năng, hạnh nguyện của Địa Tạng Vương Bồ Tát bao trùm khắp Tam Giới. Ngài dùng pháp lực, lòng từ bi của mình để cứu rỗi linh hồn sa vào địa ngục, giúp họ thoát khỏi đau đớn, khổ ải, được siêu thoát và đầu thai. Theo kinh Địa Tạng Bản Nguyên, khi thờ phụng, lễ bái, chiêm ngưỡng, cúng dường Địa Tạng Vương Bồ Tát sẽ giúp giảm trừ bệnh tật, tiêu trừ tai họa, giảm bớt nghiệp chướng, luôn được phù hộ độ trì.

Nương nhờ công năng, hạnh nguyện của Ngài, người thờ tôn tượng Ngài, thành tâm lễ bái, chiêm ngưỡng, cúng dường ngài sẽ đạt được những lợi ích sau đây:

Lợi ích trong cuộc sống hiện tại của chúng sinh:

– Những nguyện lớn nhanh chóng thành tựu.

– Được trí huệ lớn.

– Tiêu trừ tai nạn.

– Thoát khỏi hiểm nguy.

– Tiêu trừ tội chướng và bệnh tật.

– Được quỷ thần hộ vệ.

Lợi ích cho kiếp sau của chúng sinh: 

– Thoát khỏi thân nữ.

– Được thân xinh đẹp.

– Thoát kiếp nô lệ.

Lợi ích lúc lâm chung:

– Khi trong gia đình có người thân sắp mất, chúng ta có thể niệm danh hiệu bồ tát hoặc tụng kinh Địa Tạng, làm nhiều việc thiện cho người đó.

– Trong giai đoạn 49 ngày sau khi mất, việc Tụng Kinh Địa Tạng cho vong linh quá cố có thể giúp họ được siêu thoát mau chóng.

Lợi ích với người đã quá vãng:

– Siêu độ vong linh: trong giấc ngủ nếu quý vị đạo hữu hay gặp ma quỷ, người lạ, các sự quái ác… thì chúng ta có thể chí tâm tụng kinh Địa Tạng.

– Siêu độ, gặp lại người thân đã quá vãng.