Nam tả nữ hữu là gì - Đồ đồng Cần Thơ

Câu nói Nam Tả Nữ Hữu được dịch nghĩa như sau: Tả là trái, hữu là phải; vậy cả câu dịch là nam trái nữ phải, nghĩa là nam bên trái, nữ bên phải. Đây là quan niệm đã tồn tại từ rất lâu đời tại Việt Nam và hiện nay trong đời sống hàng ngày vẫn được áp dụng đặc biệt trong việc thờ cúng như cách sắp xếp bàn thờ cúng hay trong quan niệm cưới hỏi, hay khi xem chỉ tay thì nam tay trái, nữ tay phải cũng xuất phát từ quan niệm “Nam tả nữ hữu”,…

Nguồn gốc của câu nói “nam tả nữ hữu” được cho rằng xuất phát từ một truyền thuyết của Trung Quốc cổ xưa, kể rằng khi Bàn Cổ khai thiên lập địa thì những bộ phận trên thân thể của ông đã hóa thân thành mặt trăng, mặt trời, đất đai, bầu trời, sông núi cùng với vạn vật. Trong đó thần mặt trời được hóa thân từ mắt trái, thần mặt trăng hóa thân từ mắt phải. Vậy nên thuyết âm dương của Đạo Gia được bắt đầu tư quan niệm lấy mặt trời là dương, mặt trăng là âm, sau đó dần mở rộng ra nhiều sự vật khác.

Âm dương được coi như hai mặt đối lập của nhau nhưng lại cùng tồn tài và hòa hợp tạo nên thể thống nhất, cân bằng và tạo nên khởi đầu cho sự khởi đầu của muôn loài trong vũ trụ. Từ quan niệm âm dương này cổ nhân phân chia: trên, bên trái, nam là dương; dưới, bên phải, nữ là âm. Người có tính dương thì sẽ kiên cường, mạnh mẽ hơn còn người có tính âm thì ôn hòa và nhu mì hơn.

Thờ cúng tổ tiên với quan niệm nam tả nữ hữu

Văn hóa thờ cúng tổ tiên, ông bà là nét đẹp truyền thống của người Việt ta đã được gìn giữ qua biết bao thế hệ để tưởng nhớ đến những đấng sinh thành, dưỡng dục, bày tỏ sự biết ơn sâu sắc và mong muốn nhận được sự phù hộ độ trì cho con cháu luôn được bình an, hạnh phúc và thành công trong cuộc sống. Việc sắp xếp những vật phẩm thờ cúng luôn phải tuân thủ những nguyên tắc để tạo nên sự hài hòa và cân bằng âm dương để tạo nên phong thủy tốt cho gia chủ.

Quan sát bàn thờ gia tiên chúng ta nhận thấy rõ quan niệm này đó chính là cách treo di ảnh, ảnh của cụ ông luôn được đặt bên trái, ảnh cụ bà đặt bên phải (nhìn từ bên ngoài vào sẽ ngược lại). Đây là nguyên tắc bắt buộc của người Việt, đặt ảnh thờ như thế nào cho chuẩn để tạo nên sự cân đối, hài hòa sẽ là điều kiện quan trọng đê tạo nên tính phong thủy cho gia đình. Vậy nên ngoài yếu tố đặt đúng bên thì di ảnh phải được treo cân đối so với bàn thờ gia tiên, do đó việc lựa chọn một di ích có kích thước phù hợp cũng là điều gia chủ nên lưu ý.

Ngoài ra đôi chân nên đặt cân đối 2 bên trên ban thờ chính là biểu tượng của mặt trăng, mặt trời, là sự cân bằng âm dương trong phong thủy để mang đến những điều tốt lành, may mắn cho gia chủ.